معرفی ترانسفورماتور سه فاز و اجزای آن (ترانس قدرت)

ترانس قدرت (Power Transformer) یکی از تجهیزات الکتریکی اساسی در سیستم‌های انتقال و توزیع برق است. این دستگاه وظیفه تبدیل ولتاژ برق را از یک سطح به سطح دیگر انجام می‌دهد و به ویژه در انتقال برق از نیروگاه‌ها به شبکه‌های توزیع و مصرف‌کنندگان اهمیت دارد. در فایل pdf که لینک آن قرارداده شده به معرفی ویژگی‌ها، انواع ، کاربرد و عملکرد ترانس قدرت پرداخته شده است.

ترانسفورماتور های سه فاز صنعتی و قدرت مقاله.pdf


1. عملکرد ترانس قدرت

 تبدیل ولتاژ: ترانس قدرت می‌تواند ولتاژ بالا را به ولتاژ پایین (یا بالعکس) تبدیل کند. این عمل به دلیل قوانین القای الکترومغناطیسی انجام می‌شود.
انتقال انرژی: با استفاده از ولتاژهای بالا، می‌توان انرژی را با تلفات کمتر از مسافت‌های طولانی منتقل کرد.

2. اجزای اصلی ترانسفورماتور سه فاز

هسته: معمولاً از ورق‌های فولادی سیلیکونی ساخته شده است و وظیفه تمرکز میدان مغناطیسی را بر عهده دارد.
سیم‌پیچ‌ها: شامل سیم‌پیچ اولیه (ورودی) و سیم‌پیچ ثانویه (خروجی) است که انرژی الکتریکی را از طریق آن‌ها منتقل می‌کند.
عایق: برای جلوگیری از نشت جریان و حفاظت از اجزای داخلی استفاده می‌شود.

روغن عایق: بسیاری از ترانسفورماتورهای قدرت با روغن عایق پر می‌شوند که علاوه بر عایق‌بندی، وظیفه خنک‌کنندگی را نیز بر عهده دارد. این روغن حرارت تولید شده در حین کارکرد ترانسفورماتور را جذب کرده و آن را به خارج منتقل می‌کند.
سیستم خنک‌کنندگی: سیستم‌های خنک‌کنندگی ممکن است شامل رادیاتورها، فن‌ها یا سیستم‌های خنک‌کننده آب باشند که به کاهش دما و حفظ عملکرد بهینه ترانسفورماتور کمک می‌کنند.
پایه و شاسی: پایه و شاسی ترانسفورماتور وظیفه نگهداری و پشتیبانی از تمامی اجزا را بر عهده دارند و باید قادر به تحمل وزن و فشارهای مکانیکی باشند.

3. انواع ترانس قدرت

ترانسفورماتورهای قدرت سه‌فاز: برای سیستم‌های سه‌فاز استفاده می‌شوند و معمولاً در نیروگاه‌ها و ایستگاه‌های انتقال برق به کار می‌روند.
ترانسفورماتورهای قدرت تک‌فاز: در برخی کاربردهای خاص و در سیستم‌های تک‌فاز مورد استفاده قرار می‌گیرند.


ویژگی‌های ترانسفورماتور قدرت

1. قدرت بالا
ترانسفورماتورهای قدرت معمولاً با ظرفیت‌های بالای چند مگاوات تا چند صد مگاوات طراحی می‌شوند. این ویژگی آن‌ها را برای استفاده در نیروگاه‌ها و ایستگاه‌های انتقال مناسب می‌سازد.
2. کارایی بالا
این ترانسفورماتورها باید دارای کارایی بالایی باشند تا تلفات انرژی به حداقل برسد. معمولاً کارایی آن‌ها بین ۹۸ تا ۹۹ درصد است که نشان‌دهنده توانایی بالا در انتقال انرژی است.
3. طول عمر طولانی
ترانسفورماتورهای قدرت به گونه‌ای طراحی می‌شوند که بتوانند سال‌ها بدون نیاز به تعمیر و نگهداری کار کنند. این ویژگی به دلیل استفاده از مواد با کیفیت و طراحی مهندسی دقیق است.
4. قابلیت اطمینان
این تجهیزات باید قابلیت اطمینان بالایی داشته باشند، زیرا هرگونه خرابی در آن‌ها می‌تواند منجر به قطع برق و مشکلات گسترده‌تری در شبکه شود.
5. تنوع در طراحی
ترانسفورماتورها می‌توانند در انواع مختلفی از جمله سه‌فاز و تک‌فاز طراحی شوند که هر یک برای کاربردهای خاص مناسب هستند.


کاربرد ترانس قدرت

  • نیروگاه‌ها: برای انتقال برق تولید شده به شبکه.
  • ایستگاه‌های تبدیل ولتاژ: برای تغییر سطح ولتاژ در نقاط مختلف شبکه.
  • توزیع برق: در ایستگاه‌های توزیع برای تأمین برق مصرف‌کنندگان.

طراحی دقیق و اجزای با کیفیت آن‌ها باعث می‌شود که این تجهیزات بتوانند انرژی الکتریکی را به طور مؤثر و ایمن منتقل کنند. با توجه به اهمیت این تجهیزات، نگهداری و بهره‌برداری صحیح از آن‌ها بسیار مهم است تا عملکرد بهینه سیستم‌های برق‌رسانی تضمین شود.ترانس قدرت نقش حیاتی در سیستم‌های برق‌رسانی دارد و بدون آن، انتقال و توزیع برق به شکل فعلی ممکن نیست. این تجهیزات با دقت طراحی و ساخته می‌شوند تا ایمنی و کارایی بالایی را در سیستم‌های برقی تضمین کنند.